Bạn đang đau đầu không biết làm thế nào để nâng cao vốn từ vựng của mình? Hãy tìm hiểu bí kíp ghi nhớ từ vựng cực kỳ hiệu quả mang tên “Mnemonics” – một phương pháp tưởng chừng khó mà lại dễ không tưởng!
Tại sao cần học từ vựng?
Ghi nhớ từ vựng đóng vai trò quan trọng trong việc học ngoại ngữ, bao gồm cả học tiếng Anh:
- Từ vựng là nguồn gốc của ngôn ngữ và là tiền đề cho việc học ngữ pháp. Như cách chúng ta học ngôn ngữ mẹ đẻ, từ vựng luôn là điều đầu tiên được dạy: papa, mama,… sau đó là câu, rồi tới ngữ pháp và những thứ khác.
- Từ vựng quyết định 80% ý nghĩa của câu. Khi bạn cần hỏi về nhà vệ sinh, bạn không cần phải nói cả câu “Could you please tell me where the restroom is?” mà chỉ cần nói “Where restroom?” là đủ.
- Từ vựng là công cụ hữu hiệu để phát triển những kỹ năng khác trong thời đại 4.0. Hầu hết các ngành nghề đòi hỏi bạn phải có vốn từ vựng tiếng Anh để hiểu các thuật ngữ chuyên ngành như IT, copywriter, marketing, bán lẻ, kỹ thuật ô tô, máy móc, du lịch, logistics, v.v…
Tuy nhiên, chúng ta thường gặp khó khăn trong việc ghi nhớ từ vựng. Thông thường, người học gặp 3 vấn đề chính:
- Có quá nhiều từ vựng để ghi nhớ: Tiếng Anh có khoảng 1.025.109.8 từ – một lượng từ vựng khổng lồ đủ để học cả đời mà không hết.
- Từ vựng vừa nhàm chán vừa khó áp dụng: Hệ thống từ ngữ chuyên ngành khó hiểu và không sử dụng thường xuyên khiến não bộ có xu hướng loại bỏ.
- Học không luyện tập, trau dồi: Nếu không luyện tập thường xuyên, khả năng ghi nhớ từ vựng sẽ giảm.
Giới thiệu bộ bí kíp ghi nhớ từ vựng siêu hiệu quả
Hiểu được những khó khăn đó, Step Up xin giới thiệu với bạn một trong những bí kíp ghi nhớ từ vựng hiệu quả nhất với tên gọi Mnemonics. Nghe có vẻ nguy hiểm và xa lạ, nhưng đó lại là một bí kíp ghi nhớ từ vựng cực kỳ thân quen và có thể bạn đã sử dụng mà không hề hay biết.
Cách thức hoạt động của Mnemonics rất đơn giản, đó là gán thông tin cần ghi nhớ vào những điều quen thuộc với chính bản thân mình. Ví dụ, bạn có thể nhớ bảng chữ cái bằng cách ngâm nga bài hát “ABC”.
Sự hiệu quả của bí kíp ghi nhớ từ vựng Mnemonics
Bí kíp ghi nhớ từ vựng Mnemonics giúp bạn tăng hiệu quả ghi nhớ từ vựng lên đến 290% cho thông tin cần sử dụng ngay và 246% cho từ vựng cần ghi nhớ lâu (Levin, J. R, 1992).
Lý do cho sự cải thiện không tưởng này là do bí kíp ghi nhớ từ vựng Mnemonics giúp bạn học mọi thứ thông qua những điều quen thuộc với não bộ theo những luồng trí nhớ. Tương tự như cách chúng ta thích đi trên con đường quen thuộc, não bộ của chúng ta sẽ dễ dàng ghi nhớ thông tin mới nếu có thể áp dụng những “lối mòn” đã quen thuộc.
Không chỉ áp dụng cho việc ghi nhớ từ vựng, bạn còn có thể áp dụng bí kíp ghi nhớ từ vựng Mnemonics cho bất kỳ thông tin nào mà bạn cần ghi nhớ, chẳng hạn như danh sách mua sắm, bảng tuần hoàn hóa học, công thức vật lý, định luật toán học, v.v…
Bộ năm bí kíp ghi nhớ từ vựng hiệu quả, nhanh chóng nhất
Chúng ta có năm bí kíp ghi nhớ từ vựng Mnemonics:
- Viết tắt & Đặt câu (Acronyms & Acrostics)
- Áp từ vựng vào đồ vật (Method of Loci)
- Xây dựng câu chuyện (Chaining)
- Thơ & âm nhạc (Music & Rhythm)
- Âm thanh tương tự (Linking words)
Bí kíp ghi nhớ từ vựng: Viết tắt & Đặt câu (Acronyms & Acrostics)
Viết tắt & Đặt câu là một bí kíp ghi nhớ từ vựng bằng cách tạo ra các từ viết tắt hoặc câu chuyện ngắn.
Ví dụ của bí kíp ghi nhớ từ vựng Acronyms & Acrostics:
Một ví dụ nổi tiếng của phương pháp này là cách ghi nhớ các danh từ cần thêm /es/ cho dạng số nhiều. Thay vì ghi nhớ một chuỗi âm cuối như /x/, /o/, /s/, /sh/, /ch/, /z/ bằng cách học từng âm riêng lẻ, bạn có thể sắp xếp các âm này thành câu “Ông Sáu Chạy Xe SH Zởm” để dễ dàng ghi nhớ.
Ưu điểm – Nhược điểm của bí kíp ghi nhớ từ vựng Acronyms & Acrostics:
- Ưu điểm: Đơn giản, ít tốn công sức và hiệu quả nhanh chóng.
- Nhược điểm: Có thể dẫn đến nhầm lẫn giữa các từ có cùng âm đầu do chỉ nhớ chữ cái đầu tiên.
Cách thực hiện bí kíp ghi nhớ từ vựng Acronyms & Acrostics:
Bước chuẩn bị: Tự nghĩ ra một số từ để gán cho từng chữ cái, ví dụ: a – ăn, áo, ánh | b – bước, bảo, bay | c – sáo, sai, siêng |…
Bước 1: Xếp các từ cần ghi nhớ theo chiều dọc.
Bước 2: Sắp xếp lại chúng thành một cụm từ viết tắt.
Bước 3 (tuỳ chọn): Đặt câu dựa trên bí kíp ghi nhớ từ vựng Acronyms & Acrostics.
Bí kíp ghi nhớ từ vựng: Áp từ vựng vào đồ vật (Method of Loci)
Áp từ vựng vào đồ vật là phương pháp ghi nhớ từ vựng bằng cách liên kết chúng với vị trí trong không gian.
Ví dụ của bí kíp ghi nhớ từ vựng Method of Loci:
Giả sử bạn cần nhớ danh sách từ vựng “micro – pencil – helmet”. Bạn có thể tưởng tượng căn nhà của mình: bước vào cửa là phòng khách, trong đó Sơn Tùng MTP đang cầm micro hát, tiếp theo là phòng ngủ, trong đó Binz đang viết bằng bút chì, và cuối cùng là gian bếp, trong đó Châu Bùi đang đội mũ bảo hiểm khi rán cá vì sợ mỡ bắn vào.
Ưu điểm – Nhược điểm của bí kíp ghi nhớ từ vựng Method of Loci:
- Ưu điểm: Vận dụng khả năng ghi nhớ không gian ba chiều và định hướng của não, giúp ghi nhớ danh sách dài và nhiều từ.
- Nhược điểm: Phương pháp này khó áp dụng nếu bạn không quen với việc tưởng tượng và không biết định hướng.
Cách thực hiện bí kíp ghi nhớ từ vựng Method of Loci:
Bước 1: Chọn một địa điểm quen thuộc nhất.
- Ví dụ: đường đến trường / đến nơi làm việc.
Bước 2: Gán từ cần nhớ vào các địa điểm đó.
- Ví dụ: trong phòng khách là Sơn Tùng MTP đang cầm micro hát, trong phòng ngủ là Binz đang viết bằng bút chì, trong gian bếp là Châu Bùi đang đội mũ bảo hiểm rán cá vì sợ bắn mỡ.
Bước 3: Tưởng tượng bạn đang bước vào địa điểm đó để nhớ lại.
Bí kíp ghi nhớ từ vựng: Xây dựng câu chuyện (Chaining)
Xây dựng câu chuyện là phương pháp ghi nhớ từ vựng bằng cách tạo ra một câu chuyện ngắn liên quan đến từng từ vựng.
Ví dụ của bí kíp ghi nhớ từ vựng Chaining:
Giả sử bạn cần nhớ các từ “shrub” (bụi cây), “hare” (thỏ rừng), “avocado” (quả bơ), “magician” (nhà ảo thuật).
Bạn có thể tạo ra một câu chuyện như sau: “Con thỏ nhảy ra từ mũ của nhà ảo thuật, trèo lên bụi cây để hái quả bơ”.
Ưu điểm – Nhược điểm của bí kíp ghi nhớ từ vựng Chaining:
- Ưu điểm: Giúp hình dung ra một câu chuyện về từ vựng và tận dụng khả năng học qua hình ảnh của con người.
- Nhược điểm: Cần tốn thời gian để nghĩ ra câu chuyện và có thể gặp khó khăn khi phải đặt tên cho từ.
Cách thực hiện bí kíp ghi nhớ từ vựng Chaining:
Bước 1: Tìm điểm tương quan giữa các từ vựng.
- Ví dụ: gom nhóm từ theo nghĩa, ví dụ như “hare – magician” hoặc “shrub – avocado”.
Bước 2: Tạo câu với từng nhóm từ liên quan.
- Ví dụ: “Con thỏ nhảy ra từ mũ của nhà ảo thuật. Quả bơ đang ở trên bụi cây”.
Bước 3: Nhóm các câu thành một câu chuyện hoàn chỉnh theo bí kíp ghi nhớ từ vựng Chaining.
- Ví dụ: “Con thỏ nhảy ra từ mũ của nhà ảo thuật. Quả bơ đang ở trên bụi cây”.
Bí kíp ghi nhớ từ vựng: Thơ & âm nhạc (Music & Rhythm)
Thơ & âm nhạc là phương pháp ghi nhớ từ vựng bằng cách tạo ra một bài thơ hoặc một giai điệu.
Ví dụ của bí kíp ghi nhớ từ vựng Music & Rhythm:
Giả sử bạn cần nhớ các động từ bất quy tắc trong tiếng Anh. Thầy giáo người Mỹ Fluency MC (Jason R. Levine) đã sáng tác một bài rap về các động từ này để giúp bạn học ngôn ngữ một cách thú vị hơn.
Ưu điểm – Nhược điểm của bí kíp ghi nhớ từ vựng Music & Rhythm:
- Ưu điểm: Âm nhạc và thi ca là những gì dễ tiếp cận nhất với con người và giúp ghi nhớ từ vựng một cách thú vị.
- Nhược điểm: Phương pháp này không phù hợp với mọi từ vựng và đòi hỏi khả năng sáng tạo.
Cách thực hiện bí kíp ghi nhớ từ vựng Music & Rhythm:
Bạn có thể sử dụng những bài hát mà bạn thích và biến tấu các từ vựng cần học theo giai điệu của bài hát đó.
Bí kíp ghi nhớ từ vựng: Âm thanh tương tự (Linking words)
Âm thanh tương tự là phương pháp ghi nhớ từ vựng bằng cách tận dụng các từ quen thuộc trong ngôn ngữ mẹ đẻ.
Ví dụ của bí kíp ghi nhớ từ vựng Linking words:
Giả sử bạn cần nhớ từ “helmet”. Bạn có thể nghe từ này giống như “heo mệt”, và biến nó thành câu “Con heo mệt vì phải đội mũ bảo hiểm”.
Ưu điểm – Nhược điểm của bí kíp ghi nhớ từ vựng Linking words:
- Ưu điểm: Dễ dàng học từ mới dựa vào các từ quen thuộc trong ngôn ngữ mẹ đẻ của mình, thích hợp cho những người dùng khả năng liên tưởng tốt.
- Nhược điểm: Có thể tạo thành lối mòn cách đọc từ sai.
Cách thực hiện bí kíp ghi nhớ từ vựng Linking words:
Bước 1: Sử dụng từ điển và phát âm rõ ràng.
Bước 2: Ghi lại cách phát âm tiếng Anh dưới dạng âm Tiếng Việt.
Bước 3: Đặt một câu sử dụng phiên âm Tiếng Việt và nghĩa của từ vựng đó.
Nếu bạn quan tâm đến bí kíp ghi nhớ từ vựng bằng âm thanh tương tự, bạn có thể tham khảo cuốn sách Hack Não 1500. Đây là cuốn sách kết hợp phương pháp âm thanh tương tự, truyện chêm, hình ảnh, audio và video cho 1500 từ và cụm từ, giúp bạn dễ dàng nắm bắt nghĩa của từ và sử dụng Tiếng Anh thành thạo.
Luyện tập áp dụng bí kíp ghi nhớ từ vựng
Hãy thử áp dụng bí kíp ghi nhớ từ vựng vào các cụm từ sau:
- Nhóm từ chỉ phương hướng: North, South, East, West.
- Thứ tự tính từ trong cụm danh từ: opinion – size – age – shape – color – origin – material – purpose.
- Nhóm từ sẽ có âm cuối là /s/ khi chuyển sang dạng số nhiều: /k/ /f/ /t/ /p/.
Hãy chia sẻ “sáng tác” của bạn trong phần Bình luận phía dưới!
Vậy là trong bài viết này, chúng ta đã tìm hiểu về bộ bí kíp ghi nhớ từ vựng Mnemonics gồm 5 phương pháp hiệu quả nhất để nâng cao khả năng học tiếng Anh. Hãy đọc kỹ, ghi nhớ, thực hành và chia sẻ với bạn bè để cùng nhau biến việc học thành trải nghiệm thú vị!
Phạm Hoài Thương là tác giả chính của website Trường Mầm Non Tuổi Hoa Ba Đình, một người có tâm huyết và đam mê với giáo dục mầm non. Với kinh nghiệm nhiều năm trong lĩnh vực giáo dục và kỹ năng viết lách xuất sắc, cô Thương đã xây dựng nên một trang web hữu ích và thân thiện, mang đến cho phụ huynh những thông tin giá trị về ngôi trường này. Đọc tiếp